20 บทเรียนจาก The Happiness Advantage ความลับที่ความสุขนำไปสู่ความสำเร็จ เขียนโดย Shawn Achor
20 บทเรียนจาก The Happiness Advantage ความลับที่ความสุขนำไปสู่ความสำเร็จ
เขียนโดย Shawn Achor
.
หนังสือ The Happiness Advantage นำเสนอมุมมองที่พลิกความเชื่อดั้งเดิมเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างความสุขและความสำเร็จ Shawn Achor จากมหาวิทยาลัย Harvard มาชี้ให้เห็นว่าสูตร "ทำงานหนัก → ประสบความสำเร็จ → มีความสุข" เป็นสูตรที่ผิด…
.
แท้จริงแล้ว ความสุขต่างหากที่เป็นจุดเริ่มต้นของความสำเร็จ
.
.
1. ความสุขนำมาซึ่งความสำเร็จ
จากการศึกษาพบว่า สมองของเราทำงานได้ดีที่สุดเมื่อเรามีความสุข ไม่ใช่เมื่อเรามีความเครียดหรือเป็นกลาง อารมณ์เชิงบวกช่วยกระตุ้นการหลั่งสารโดปามีนและเซโรโทนิน ซึ่งไม่เพียงทำให้เรารู้สึกดี แต่ยังช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการเรียนรู้ การจดจำ และการแก้ปัญหา อารมณ์เชิงบวกยังช่วยขยายมุมมองและความคิดสร้างสรรค์ ทำให้เราเห็นโอกาสและทางเลือกมากขึ้น
.
2. องค์ประกอบของความสุข
Martin Seligman ผู้บุกเบิกจิตวิทยาเชิงบวก ได้แบ่งความสุขออกเป็น 3 องค์ประกอบที่วัดได้:
- ความพึงพอใจ (Pleasure)
- ความผูกพัน (Engagement)
- ความหมาย (Meaning)
Achor เพิ่มเติมว่า ความสุขคือความรู้สึกยินดีที่ได้พยายามไขว่คว้าศักยภาพของตนเอง
.
3. วิธีเพิ่มความสุขในชีวิตประจำวัน
Achor แนะนำวิธีการเพิ่มความสุขที่มีงานวิจัยรองรับ:
1. การทำสมาธิ: ช่วยพัฒนาสมองส่วน prefrontal cortex ซึ่งเกี่ยวข้องกับความสุข
2. การมีสิ่งให้รอคอย: เพียงแค่คิดถึงภาพยนตร์ที่ชอบก็สามารถเพิ่มระดับเอนดอร์ฟินได้ถึง 27%
3. การทำความดี: การช่วยเหลือผู้อื่นช่วยลดความเครียดและเพิ่มความสุข
4. การจัดสภาพแวดล้อมเชิงบวก: สภาพแวดล้อมมีผลต่อความคิดและความรู้สึก
5. การออกกำลังกาย: ช่วยเพิ่มแรงจูงใจและลดความเครียด
6. การใช้จ่ายอย่างมีความหมาย: ใช้เงินกับประสบการณ์และการให้มากกว่าซื้อของ
7. การใช้จุดแข็ง: ใช้ความสามารถพิเศษของตนเองในชีวิตประจำวัน
.
4. การปรับจุดหมุนและคานงัด (The Fulcrum and the Lever)
แนวคิดนี้อธิบายว่าเราสามารถปรับเปลี่ยนวิธีที่สมองประมวลผลโลกรอบตัว ซึ่งส่งผลต่อการตอบสนองของเรา:
- จุดหมุน (Fulcrum) คือมุมมองหรือกรอบความคิด
- คานงัด (Lever) คือพลังและศักยภาพที่เราเชื่อว่าตนเองมี
การปรับจุดหมุนและยืดคานงัดช่วยขยายขอบเขตความเป็นไปได้ในชีวิต
.
5. ผลกระทบเทตริส (The Tetris Effect)
การมองหาแต่ด้านลบมีต้นทุนสูง:
- ลดความคิดสร้างสรรค์
- เพิ่มความเครียด
- ลดแรงจูงใจ
.
วิธีแก้ไข:
- ฝึกมองหาด้านบวกอย่างสม่ำเสมอ
- เขียนสิ่งดีๆ 3 อย่างที่เกิดขึ้นในแต่ละวัน
- เขียนบันทึกประสบการณ์เชิงบวก
.
6. หลักการ ABCD ในการจัดการความท้าทาย
- Adversity: เหตุการณ์ที่เราเปลี่ยนแปลงไม่ได้
- Belief: ปฏิกิริยาและความเชื่อของเราต่อเหตุการณ์
- Consequence: ผลที่ตามมาจากความเชื่อของเรา
- Disputation: การโต้แย้งความเชื่อที่ไม่เป็นประโยชน์
.
7. กฎ 20 วินาที
หลักการสำคัญในการสร้างนิสัยใหม่:
- ลดพลังงานเริ่มต้น (Activation Energy) สำหรับนิสัยที่ต้องการสร้าง
- เพิ่มพลังงานเริ่มต้นสำหรับนิสัยที่ต้องการเลิก
- ใช้กฎการตัดสินใจระดับที่สอง (Second-order decisions) เพื่อลดการใช้พลังใจ
.
8. การลงทุนทางสังคม (Social Investment)
งานวิจัยพบว่าการสนับสนุนทางสังคมเป็นปัจจัยสำคัญของความสุขและความสำเร็จ:
- มิตรภาพในที่ทำงานมีความสำคัญมากกว่าผลตอบแทนและสถานะ
- แม้แต่การปฏิสัมพันธ์สั้นๆ ก็สามารถสร้าง "การเชื่อมต่อคุณภาพสูง" ได้
- การตอบสนองต่อข่าวดีของผู้อื่นมี 4 แบบ แต่มีเพียงแบบเดียวที่ส่งผลดีต่อความสัมพันธ์
.
9. การมองงานใน 3 มิติ
Amy Wrzesniewski พบว่าคนมองงานใน 3 แบบ:
1. งาน (Job): ทำเพื่อเงิน
2. อาชีพ (Career): ทำเพื่อความก้าวหน้า
3. การเรียกร้อง (Calling): ทำเพื่อความหมายและการพัฒนาตนเอง
สิ่งสำคัญคือ ไม่ว่าจะทำงานอะไร เราสามารถปรับมุมมองให้เป็น "การเรียกร้อง" ได้
.
10. การสร้างความหมายในงาน
วิธีสร้างความหมายในงานที่ดูไร้คุณค่า:
- เชื่อมโยงงานกับเป้าหมายส่วนตัว
- มองหาคุณค่าที่มีอยู่แล้ว
- ปรับแต่งงาน (Job crafting) ให้สอดคล้องกับความสนใจและความถนัด
.
11. ปฏิกิริยาพิกมาเลียน (The Pygmalion Effect)
ความคาดหวังของเรามีผลต่อผลลัพธ์:
- สิ่งที่เราคาดหวังจากผู้อื่นมักกลายเป็นความจริง
- คำพูดที่เราใช้สะท้อนความคาดหวังและส่งผลต่อผลลัพธ์
- ผู้นำควรตรวจสอบความเชื่อและการสื่อสารของตนเองเป็นประจำ
.
12. วงแหวนของ Zorro (The Zorro Circle)
หลักการสร้างความสำเร็จแบบค่อยเป็นค่อยไป:
- เริ่มจากเป้าหมายเล็กๆ ที่จัดการได้
- สร้างความรู้สึกควบคุมได้
- ค่อยๆ ขยายวงออกไปเมื่อประสบความสำเร็จ
.
13. ความสำคัญของการควบคุม
ความรู้สึกว่าควบคุมได้มีผลต่อความสุขและประสิทธิภาพ:
- คนที่มี "internal locus of control" มักประสบความสำเร็จมากกว่า
- การระบุและเข้าใจความรู้สึกช่วยในการฟื้นตัวจากความเครียด
.
14. การจัดการกับความล้มเหลว
ทุกความล้มเหลวมี 3 เส้นทาง:
1. วนอยู่กับที่
2. แย่ลงกว่าเดิม
3. เติบโตและแข็งแกร่งขึ้น (The Third Path)
.
การเลือกเส้นทางที่ 3 ต้องอาศัย:
- การตีความเชิงบวก
- การมองหาโอกาสในการเติบโต
- การยอมรับและเผชิญหน้ากับปัญหา
.
15. การใช้ Counterfacts อย่างมีประสิทธิภาพ
Counterfacts คือสถานการณ์สมมติที่สมองสร้างขึ้นเพื่อประเมินสถานการณ์:
- เลือกใช้ Counterfacts ที่สร้างความรู้สึกโชคดี
- หลีกเลี่ยง Counterfacts ที่ทำให้อุปสรรคดูใหญ่เกินจริง
.
16. รูปแบบการอธิบาย (Explanatory Style)
วิธีที่เราอธิบายเหตุการณ์มีผลต่อความสุขและความสำเร็จ:
- แบบมองโลกในแง่ดี: มองปัญหาว่าเป็นเรื่องชั่วคราวและเฉพาะจุด
- แบบมองโลกในแง่ร้าย: มองปัญหาว่าถาวรและกระทบทุกด้าน
.
17. ระบบภูมิคุ้มกันทางจิตใจ
เรามักประเมินผลกระทบของเหตุการณ์เลวร้ายเกินจริง:
- ลืมว่าเรามีความสามารถในการฟื้นตัว
- ไม่ตระหนักถึงพลังของระบบภูมิคุ้มกันทางจิตใจ
.
18. การสร้างนิสัยที่ดี
หลักการสำคัญในการสร้างนิสัย:
- ตั้งกฎเกณฑ์ที่ชัดเจน
- ลดทางเลือกที่ไม่จำเป็น
- สร้างความยืดหยุ่นเมื่อนิสัยเริ่มฝังแน่น
.
19. การตอบสนองต่อข่าวดี
Shelly Gable พบว่ามี 4 แบบ:
1. กระตือรือร้นและสร้างสรรค์ (Active-Constructive)
2. เฉยชาเชิงบวก (Passive-Constructive)
3. กระตือรือร้นเชิงลบ (Active-Destructive)
4. เฉยชาเชิงลบ (Passive-Destructive)
การศึกษาพบว่าการตอบสนองแบบกระตือรือร้นและสร้างสรรค์เท่านั้นที่ช่วยเสริมสร้างความสัมพันธ์ ขณะที่การตอบสนองแบบเฉยชา แม้จะเป็นเชิงบวก อาจส่งผลเสียต่อความสัมพันธ์พอๆ กับการตอบสนองเชิงลบ
.
20. การลงทุนทางสังคมในยามวิกฤต
เมื่อเผชิญความท้าทาย คนมักแยกตัวและถอยห่างจากสังคม แต่ผู้ที่ประสบความสำเร็จจะ:
- ลงทุนกับความสัมพันธ์มากขึ้น
- พึ่งพาเครือข่ายสนับสนุน
- ใช้ความสัมพันธ์เป็นแรงผลักดันไปข้างหน้า
.
.
ถ้าชีวิตคือการเดินทาง หลายคนมักคิดว่าความสุขคือสถานีปลายทางที่รอเราอยู่หลังความสำเร็จ แต่ The Happiness Advantage พิสูจน์ให้เห็นว่า เราเข้าใจผิดมาตลอด - ความสุขไม่ใช่รางวัลที่รอเราอยู่ที่ปลายทาง แต่เป็นเครื่องยนต์ที่จะพาเราไปถึงจุดหมาย
.
เหมือนกับที่เครื่องบินต้องสร้างแรงยกก่อนจึงจะทะยานขึ้นฟ้าได้ ความสุขก็เป็นแรงยกที่จะพาเราทะยานสู่ความสำเร็จ จากนี้ไป แทนที่จะบอกว่า "ขอแค่ประสบความสำเร็จก่อน แล้วค่อยมีความสุข" ลองเปลี่ยนเป็น "มีความสุข แล้วความสำเร็จจะตามมาเอง" ดูครับ
.
.
.
.
บทความโดย Pond Apiwat Atichat เจ้าของเพจ SuccessStrategies