32 แนวคิดลุ่มลึกจากหนังสือ Give and Take เขียนโดย Adam Grant เจาะลึกศาสตร์แห่งการให้ที่นำไปสู่ความสำเร็จ
32 แนวคิดลุ่มลึกจากหนังสือ Give and Take เขียนโดย Adam Grant เจาะลึกศาสตร์แห่งการให้ที่นำไปสู่ความสำเร็จ
.
มีปริศนาธุรกิจที่ชวนสงสัยอยู่เรื่องหนึ่ง ทำไมบางคนชอบ "ให้" จนดูเหมือนเศรษฐีใจบุญหลุดมาจากนิทาน แต่กลับรุ่งพุ่งพรวดแบบไร้เหตุผล ในขณะที่บางคน "ให้" จนตัวเองแทบไม่เหลืออะไร กลับล้มคว่ำหน้าคะมำ?
.
ลืมคำสอนเก่าๆ ที่ว่า "เอาตัวรอดก่อน ค่อยช่วยคนอื่น" ไปได้เลยครับ เพราะ Adam Grant นักจิตวิทยาองค์กรและศาสตราจารย์แห่ง Wharton School ได้พลิกโฉมความเชื่อนี้ด้วยงานวิจัยที่น่าทึ่ง
.
เขาค้นพบว่าในโลกธุรกิจที่ดุเดือด คนที่ชอบ "ให้" (Givers) มักจะจบที่จุดสุดขั้ว - พวกเขาจะประสบความสำเร็จอย่างงดงาม... หรือไม่ก็ล้มเหลวยับเยิน แทบไม่มีใครอยู่ตรงกลาง
.
แต่ความน่าสนใจอยู่ตรงที่ว่า ถ้ารู้วิธี "ให้" อย่างฉลาด คุณจะกลายเป็นผู้ชนะที่ไม่เพียงแค่ประสบความสำเร็จ แต่ยังได้ใจคนไปเต็มๆ
.
.
---------------------------------
.
นี่คือ 32 แนวคิดลุ่มลึกจาก Give and Take ที่จะเผยให้เห็นว่าทำไมในยุคที่ทุกคนต่างแก่งแย่งชิงดี การ "ให้" อย่างมีกลยุทธ์ กลับกลายเป็นอาวุธลับที่ทรงพลังที่สุด!... และทำไมคนที่คิดว่าตัวเองฉลาดที่เอาแต่ "รับ" อาจกำลังแพ้โดยไม่รู้ตัว!
.
---------------------------------
.
1. สามเผ่าพันธุ์ในสังคมมนุษย์
"เหมือนระบบนิเวศที่ต้องมีทั้งผู้ผลิต ผู้บริโภค และผู้ย่อยสลาย"
- Givers: ผู้ที่ชอบให้มากกว่ารับ เหมือนต้นไม้ที่ให้ร่มเงา
- Matchers: ผู้รักษาสมดุล เหมือนพ่อค้าที่ยึดหลักยุติธรรม
- Takers: ผู้ที่ชอบรับมากกว่าให้ เหมือนผู้ล่าที่มองทุกอย่างเป็นเหยื่อ
.
บทเรียนเชิงระบบ: สังคมต้องการทุกบทบาท แต่ Givers คือผู้สร้างความยั่งยืน
.
.
2. พาราด็อกซ์แห่งความสำเร็จ
"เหมือนการเดินบนเส้นลวด ถ้าทำได้จะยิ่งใหญ่ ถ้าพลาดจะร่วงลึก"
.
หลักฐานเชิงประจักษ์:
- วิศวกร Givers มีทั้งประสิทธิภาพสูงสุดและต่ำสุด
- นักศึกษาแพทย์ Givers มีทั้งเกรดดีที่สุดและแย่ที่สุด
- พนักงานขาย Givers มียอดขายทั้งสูงสุดและต่ำสุด
.
ความจริงที่น่าทึ่ง: ไม่มีทางสายกลางสำหรับ Givers เพราะผลของการให้มักถูกทบทวีด้วยพลังของเครือข่าย
.
.
3. สองหน้าของ Givers
"เหมือนเหรียญที่มีสองด้าน ด้านหนึ่งเป็นผู้ชนะ อีกด้านเป็นผู้แพ้"
.
การค้นพบจากงานวิจัย:
- Givers ที่ล้มเหลว: รายได้น้อยกว่า 14%, เสี่ยงถูกหลอกสูง 2 เท่า
- Givers ที่ประสบความสำเร็จ: สร้างยอดขายสูงกว่า 50%, มีเครือข่ายแข็งแกร่ง
- ความแตกต่างอยู่ที่กลยุทธ์ ไม่ใช่ปริมาณการให้
.
บทเรียนสำคัญ: ไม่ใช่แค่ "ให้" แต่ต้อง "ให้เป็น"
.
.
4. Otherish vs. Selfless Giving
"เหมือนนักมวยที่ต้องรู้จักทั้งรุกและรับ ไม่ใช่ยืนให้ชกอย่างเดียว"
.
ความแตกต่างที่สำคัญ:
- Selfless Givers: ให้โดยไม่คิดถึงตัวเอง มักหมดแรงกลางทาง
- Otherish Givers: ให้อย่างมีกลยุทธ์ คำนึงถึงความยั่งยืน
- ดูแลตัวเองไม่ใช่ความเห็นแก่ตัว แต่เป็นการทำให้ช่วยคนอื่นได้นานขึ้น
.
Insight สำคัญ: การดูแลตัวเองคือส่วนหนึ่งของการเป็น Giver ที่ดี
.
.
5. การตรวจจับ Takers แฝง
"เหมือนการอ่านแผนที่ที่ต้องดูทั้งเส้นทางและจุดอันตราย"
.
สัญญาณเตือน:
- การใช้สรรพนาม: Takers ใช้คำว่า "ฉัน" "ของฉัน" มากกว่าปกติ
- พฤติกรรมโซเชียล: โพสต์อวดตัว รูปภาพที่จงใจสร้างภาพ
- การเปลี่ยนแปลงเมื่อมีอำนาจ: แสดงความเห็นแก่ตัวชัดเจนขึ้น
.
บทเรียนการอ่านคน: คนธรรมดาสามารถแยกแยะ Takers ได้แม่นยำแค่ดูโปรไฟล์โซเชียล
.
.
6. พลวัตของการให้ในองค์กร
"เหมือนปฏิกิริยาลูกโซ่ เริ่มจากจุดเล็กๆ แต่ส่งผลกระเพื่อมกว้างไกล"
.
ผลการศึกษาพบว่า:
- การให้แพร่กระจายในเครือข่ายสังคม
- Giver เพียงคนเดียวสามารถเปลี่ยนวัฒนธรรมองค์กรได้
- ทีมที่มี Givers มีผลงานดีกว่าทั้งในด้านปริมาณและคุณภาพ
.
Insight องค์กร: วัฒนธรรมการให้เริ่มได้จากคนเพียงคนเดียว
.
.
7. การเจรจาต่อรองแบบ Giver
"เหมือนการทำอาหารที่ต้องผสมส่วนผสมให้ลงตัว ไม่ใช่แค่เอาชนะวัตถุดิบ"
.
ผลการวิเคราะห์ 28 งานวิจัย:
- Takers มองแค่การเอาชนะ มักพลาดโอกาสสร้างมูลค่า
- Selfless Givers ยอมเสียเปรียบมากเกินไป
- Successful Givers มองหาประโยชน์ร่วม สร้างทางออกที่ทุกฝ่ายชนะ
.
บทเรียนการเจรจา: ชัยชนะที่แท้จริงคือการที่ทุกฝ่ายได้ประโยชน์
.
.
8. การบริหารความสัมพันธ์
"เหมือนการดูแลสวน บางต้นต้องรดน้ำมาก บางต้นต้องตัดแต่ง"
.
ข้อค้นพบสำคัญ:
- คนส่วนใหญ่เป็น Givers ในความสัมพันธ์ใกล้ชิด
- แต่ต้องระวังการเอาเปรียบที่แอบแฝง
- การให้ควรขยายสู่วงกว้าง ไม่จำกัดแค่คนใกล้ชิด
.
ความจริงที่น่าคิด: ความสัมพันธ์ที่ดีต้องมีทั้งความใกล้ชิดและขอบเขตที่ชัดเจน
.
.
9. จิตวิทยาของการตัดสินใจ
"เหมือนนักเล่นหมากรุกที่ต้องรู้ว่าเมื่อไหร่ควรเดินหน้า เมื่อไหร่ควรถอย"
.
งานวิจัยพบว่า:
- Givers กล้าตัดขาดทุนได้ดีกว่า ไม่ติดกับดักต้นทุนจม
- Takers มักลงทุนต่อเพื่อปกป้องอีโก้
- Givers รับฟังคำวิจารณ์และปรับปรุงได้ง่ายกว่า
.
บทเรียนธุรกิจ: การไม่ยึดติดกับอีโก้ทำให้ตัดสินใจได้ชาญฉลาดกว่า
.
.
10. การสร้างความสุขผ่านการให้
"เหมือนการค้นพบว่าน้ำพุแห่งความสุขอยู่ในการแบ่งปัน"
.
การศึกษาแสดงว่า:
- อาสาสมัคร 2 ชั่วโมง/สัปดาห์เพิ่มความสุขในปีถัดไป
- การให้ 100-800 ชั่วโมง/ปีสร้างความพึงพอใจสูงสุด
- การให้สร้างความรู้สึกมีคุณค่าและความหมายในชีวิต
.
ความลับของความสุข: มีจุดสมดุลที่เหมาะสมในการให้ที่จะนำไปสู่ความสุขที่ยั่งยืน
.
.
11. การเติบโตในอาชีพ
"เหมือนการปลูกต้นไม้ใหญ่ ต้องใช้เวลาแต่ให้ร่มเงายาวนาน"
.
ข้อค้นพบสำคัญ:
- Givers อาจเริ่มต้นช้ากว่าในอาชีพ
- แต่สร้างความได้เปรียบที่ยั่งยืนในระยะยาว
- ความสำเร็จเติบโตตามชื่อเสียงและเครือข่าย
.
กลยุทธ์อาชีพ: ความสำเร็จที่แท้จริงวัดที่ความยั่งยืน ไม่ใช่ความเร็ว
.
.
12. ภาวะผู้นำแบบ Giver
"เหมือนผู้นำวงดนตรีที่ทำให้ทุกเครื่องดนตรีเล่นเพลงที่ไพเราะร่วมกัน"
.
ผลการวิจัยพบว่า:
- ผู้นำที่เป็น Givers สร้างสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัยทางจิตวิทยา
- เชื่อในศักยภาพของทีมมากกว่า รอคอยให้ดอกไม้บาน
- ส่งเสริมนวัตกรรมและการเรียนรู้มากกว่า
.
บทเรียนผู้นำ: การทำให้คนอื่นเติบโตคือหัวใจของการเป็นผู้นำที่ยิ่งใหญ่
.
.
13. การประเมินคนในองค์กร
"เหมือนการอ่านแผนที่ที่ต้องดูทั้งภูมิประเทศและสัญลักษณ์"
.
ข้อค้นพบสำคัญ:
- อย่าสับสนระหว่างความนุ่มนวล (Agreeableness) กับการเป็น Giver
- คนที่ดูแข็งกร้าวก็สามารถเป็น Giver ที่ยอดเยี่ยมได้
- การให้เป็นเรื่องของแรงจูงใจ ไม่ใช่บุคลิกภาพภายนอก
.
Insight การประเมิน: อย่าตัดสินการให้จากพฤติกรรมภายนอก
.
.
14. พลังของทีมที่มี Givers
"เหมือนวงดนตรีที่ทุกคนเล่นเพื่อความไพเราะของบทเพลง"
.
การศึกษาพบว่า:
- ทีมที่มี Givers มีทั้งคุณภาพและปริมาณงานที่ดีกว่า
- ไม่ว่าจะเป็นทีมขาย โรงงาน หรือร้านอาหาร
- Givers มักทำในสิ่งที่ดีที่สุดสำหรับกลุ่ม ไม่ใช่ตัวเอง
.
บทเรียนการทำงาน: ทีมที่เต็มไปด้วย Givers มักสร้างผลงานที่เหนือความคาดหมาย
.
.
15. การจัดการกับ Takers ในองค์กร
"เหมือนการรักษาสวนให้สวยงาม บางครั้งต้องกำจัดวัชพืชที่แย่งอาหาร"
.
งานวิจัยชี้ว่า:
- Takers ทำลายวัฒนธรรมองค์กรเหมือนแอปเปิ้ลเน่าหนึ่งลูก
- มักใช้ทรัพยากรเพื่อปกปิดความผิดพลาด แม้จะสิ้นเปลือง
- ต้องระวัง "เพื่อนศัตรู" (Frenemies) ที่แสร้งเป็นมิตร
.
บทเรียนองค์กร: การปล่อยให้ Takers อยู่ในระบบคือการทำร้ายองค์กรทั้งระบบ
.
.
16. เครดิตและการยอมรับ
"เหมือนเงาที่ยิ่งไล่ตามยิ่งหนี ยิ่งเดินหน้ากลับยิ่งตามมา"
.
ผลการศึกษาพบว่า:
- Givers ได้รับการยอมรับมากขึ้นเมื่อมีความสามารถโดดเด่น
- คนมักชื่นชมและสนับสนุน Givers ที่มีความสามารถ
- การได้รับการยอมรับมาจากการสร้างคุณค่าจริง ไม่ใช่การเรียกร้อง
.
Insight สำคัญ: เครดิตที่แท้จริงมาจากการสร้างคุณค่า ไม่ใช่การเรียกร้อง
.
.
17. การสร้างนวัตกรรมในทีม
"เหมือนการจุดเทียนหลายเล่ม แสงสว่างไม่ได้ลดลงแต่กลับเพิ่มขึ้น"
.
งานวิจัยแสดงว่า:
- Givers สร้างสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัยต่อการแสดงความคิดเห็น
- ทีมที่มี Givers กล้าเสนอไอเดียใหม่ๆ มากกว่า
- นวัตกรรมเกิดขึ้นได้ง่ายในวัฒนธรรมการแบ่งปัน
.
บทเรียนนวัตกรรม: สภาพแวดล้อมที่ปลอดภัยคือรากฐานของนวัตกรรม
.
.
18. พลังของความไว้วางใจ
"เหมือนเครดิตในธนาคาร ยิ่งสะสมยิ่งได้ดอกเบี้ยทบต้น"
.
การศึกษาพบว่า:
- Givers สร้างความไว้วางใจได้เร็วกว่าและลึกซึ้งกว่า
- ความไว้วางใจนำไปสู่โอกาสและความร่วมมือที่มากขึ้น
- เครือข่ายของ Givers มักแข็งแกร่งและยืดหยุ่นกว่า
.
ความจริงที่น่าสนใจ: ความไว้วางใจคือสกุลเงินที่มีค่าที่สุดในโลกธุรกิจ
.
.
19. ความเชี่ยวชาญในการอ่านคน
"เหมือนการเป็นนักชิมที่แยกแยะรสชาติแท้จากรสชาติเทียมได้"
.
งานวิจัยยืนยันว่า:
- Givers มีความสามารถพิเศษในการประเมินความจริงใจ
- มีสัญชาตญาณที่ดีในการระบุ Takers ที่แฝงตัว
- เข้าใจแรงจูงใจของผู้อื่นได้ลึกซึ้งกว่า
.
บทเรียนลึกซึ้ง: ประสบการณ์ในการให้ทำให้เราอ่านคนแม่นยำขึ้น
.
.
20. วงจรของความสำเร็จ
"เหมือนกระแสน้ำวน ยิ่งให้ยิ่งได้รับ ยิ่งได้รับยิ่งมีให้"
.
ผลการศึกษาพบว่า:
- เมื่อ Givers ประสบความสำเร็จ มักสร้างวงจรบวก
- ความสำเร็จของ Givers ส่งผลดีต่อคนรอบข้าง
- สร้างวัฒนธรรมที่ทุกคนอยากเห็นกันประสบความสำเร็จ
.
Insight สำคัญ: ความสำเร็จของ Giver ไม่ใช่เรื่องส่วนตัว แต่เป็นความสำเร็จร่วม
.
.
21. กลยุทธ์การเติบโตในอาชีพ
"เหมือนการสร้างตึกสูง ต้องมีฐานรากที่แข็งแรง"
.
งานวิจัยเผยว่า:
- ข้อได้เปรียบของ Givers เพิ่มขึ้นตามเวลา
- ในด้านการขายและการศึกษา ประโยชน์ยิ่งชัดเจนในระยะยาว
- เหมือนการวิ่งมาราธอน ไม่ใช่วิ่ง 100 เมตร
.
กลยุทธ์สำคัญ: การให้อาจไม่ได้ผลทันที แต่สร้างความได้เปรียบที่ยั่งยืน
.
.
22. การรักษาสมดุล
"เหมือนนักเดินลวดที่ต้องรักษาสมดุลระหว่างการก้าวไปข้างหน้าและการทรงตัว"
.
ข้อค้นพบสำคัญ:
- Successful Givers รู้จักดูแลตัวเอง
- มีขอบเขตที่ชัดเจนในการให้
- รู้จักปฏิเสธเมื่อจำเป็น
.
ความจริงที่ต้องเข้าใจ: การดูแลตัวเองไม่ใช่ความเห็นแก่ตัว แต่เป็นการทำให้เราช่วยคนอื่นได้นานขึ้น
.
.
23. การเจรจาที่ซับซ้อน
"เหมือนการเล่นหมากรุกในสามมิติ ที่ต้องมองเห็นทั้งปัจจุบันและอนาคต"
.
จากการวิเคราะห์ 28 กรณีศึกษา:
- Givers มองเห็นโอกาสที่ซ่อนอยู่ในการเจรจา
- สร้างทางเลือกที่เพิ่มมูลค่าให้ทุกฝ่าย
- ได้เปรียบในการเจรจาที่ซับซ้อนและยาวนาน
.
บทเรียนการเจรจา: ชัยชนะที่แท้จริงคือการขยายขนมเค้กก่อนแบ่ง
.
.
24. อำนาจและการเปลี่ยนแปลง
"เหมือนแว่นขยายที่ขยายตัวตนที่แท้จริงให้ชัดเจนขึ้น"
.
งานวิจัยแสดงว่า:
- เมื่อได้อำนาจ Takers แสดงความเห็นแก่ตัวมากขึ้น
- Givers ใช้อำนาจอย่างรับผิดชอบมากขึ้น
- อำนาจเผยให้เห็นตัวตนที่แท้จริง
.
Insight อำนาจ: อำนาจไม่ได้เปลี่ยนคน แต่เผยให้เห็นว่าเขาเป็นใครมาตั้งแต่ต้น
.
.
25. การสร้างทีมที่ยั่งยืน
"เหมือนการสร้างระบบนิเวศที่ทุกสิ่งเกื้อกูลกัน"
.
หลักการสำคัญ:
- เลือกคนที่มีแนวโน้มเป็น Giver
- สร้างวัฒนธรรมการให้ที่แพร่กระจาย
- กำจัด Takers ที่ทำลายระบบ
.
บทเรียนการสร้างทีม: ทีมที่ยั่งยืนต้องสร้างจากวัฒนธรรมการให้
.
.
26. ความแตกต่างของการให้ในบริบทต่างๆ
"เหมือนน้ำที่ต้องปรับรูปแบบตามภาชนะ"
.
การค้นพบสำคัญ:
- คนเดียวกันอาจเป็น Giver ในครอบครัวแต่เป็น Taker ที่ทำงาน
- ความสำเร็จมาจากการให้อย่างสม่ำเสมอในทุกบริบท
- ต้องรักษาตัวตนที่แท้จริงไว้ทุกสถานการณ์
.
ความจริงที่ซ่อนอยู่: การเป็น Giver ที่แท้จริงต้องคงเส้นคงวาในทุกบริบท
.
.
27. การพัฒนาความเชี่ยวชาญ
"เหมือนการฝึกฝนศิลปะการชงชา ยิ่งทำมาก ยิ่งเข้าใจลึกซึ้ง"
.
ข้อค้นพบจากงานวิจัย:
- Givers มีความเข้าใจลึกซึ้งในความต้องการของผู้อื่น
- พัฒนาทักษะการอ่านคนผ่านประสบการณ์การให้
- สร้างความเชี่ยวชาญที่ Takers ไม่มีทางเข้าถึง
.
Insight การพัฒนา: ยิ่งให้ ยิ่งเข้าใจศาสตร์และศิลป์ของการให้
.
.
28. การจัดการกับความล้มเหลว
"เหมือนนักวิทยาศาสตร์ที่เรียนรู้จากการทดลองที่ผิดพลาด"
.
การศึกษาพบว่า:
- Givers มักรับมือกับความล้มเหลวได้ดีกว่า
- กล้ายอมรับความผิดพลาดและเรียนรู้
- ไม่ปล่อยให้อีโก้ขัดขวางการพัฒนา
.
บทเรียนความสำเร็จ: ความล้มเหลวคือบทเรียนที่ดีที่สุดสำหรับ Givers ที่ฉลาด
.
.
29. การสร้างผลกระทบระยะยาว
"เหมือนการปลูกป่า ที่ต้องใช้เวลาแต่สร้างระบบนิเวศที่ยั่งยืน"
.
ผลการวิจัยแสดงว่า:
- Givers สร้างผลกระทบที่ลึกและยาวนานกว่า
- มีอิทธิพลต่อทั้งคนและระบบ
- สร้างการเปลี่ยนแปลงที่ยั่งยืน
.
ความจริงที่น่าคิด: ผลกระทบที่แท้จริงวัดที่ความยั่งยืน ไม่ใช่ความรวดเร็ว
.
.
30. กลยุทธ์การสร้างความน่าเชื่อถือ
"เหมือนการสร้างแบรนด์ที่ต้องมีทั้งคุณค่าและความจริงใจ"
.
หลักฐานเชิงประจักษ์:
- ความน่าเชื่อถือของ Givers เติบโตตามเวลา
- สร้างจากการกระทำ ไม่ใช่คำพูด
- ได้รับการสนับสนุนจาก Matchers ที่เห็นคุณค่า
.
บทเรียนความน่าเชื่อถือ: ชื่อเสียงที่แท้จริงสร้างจากการให้คุณค่าที่แท้จริง
.
.
31. จิตวิทยาของ Matchers
"เหมือนผู้พิพากษาที่คอยรักษาความยุติธรรมในระบบ"
.
งานวิจัยแสดงว่า Matchers:
- คอยลงโทษ Takers ที่เอาเปรียบผู้อื่น
- พยายามให้รางวัล Givers ที่จริงใจ
- รักษาสมดุลของระบบโดยธรรมชาติ
.
Insight สำคัญ: Matchers คือกลไกที่ทำให้การให้มีความยั่งยืนในระบบ
.
.
32. การสร้างแรงบันดาลใจในทีม
"เหมือนการจุดเทียนที่ลุกลามไปติดไฟดวงอื่นๆ"
.
ผลการศึกษาพบว่า:
- Givers สร้างแรงบันดาลใจผ่านการกระทำ
- ทีมที่มี Givers มักมีแรงจูงใจสูงกว่า
- การให้เป็นพฤติกรรมที่ติดต่อได้
.
บทเรียนการนำทีม: แรงบันดาลใจที่ทรงพลังที่สุดมาจากตัวอย่างที่ดี
.
.
---------------------------------------
.
[ บทส่งท้าย ]
.
.
บางคนอาจคิดว่าการเป็น Giver นั้นเหมือนแกะในฝูงหมาป่า... แต่ Adam Grant พิสูจน์ให้เห็นว่าความจริงนั้นกลับตรงกันข้าม
.
Givers ที่ฉลาดนั้นเหมือนต้นไม้ใหญ่ในป่าทึบ - ดูเหมือนโง่ที่ยอมเสียเวลาให้ร่มเงาคนอื่น แต่กลับเป็นต้นไม้ที่มีรากแก้วหยั่งลึกที่สุด แข็งแรงที่สุด และเติบโตสูงที่สุด
.
ส่วน Takers นั้น? เหมือนนกที่ชอบขโมยรังคนอื่น - อาจได้ที่อยู่สบายๆ ในระยะสั้น แต่สุดท้ายก็ไม่มีใครอยากให้มาเกาะกิ่งของตัวเองอีก
.
ความลับของ Successful Givers ไม่ใช่การทำตัวเป็นนักบุญ แต่เป็นการเข้าใจว่าในเกมระยะยาว คนที่ชนะคือคนที่ทำให้คนอื่นชนะไปด้วยนั่นเองครับ
.
.
.
.
บทความโดย Pond Apiwat Atichat เจ้าของเพจ SuccessStrategies
.