ซุนวูกับคัมภีร์พิชัยสงคราม
ซุนวูกับคัมภีร์พิชัยสงคราม
.
วันนี้เราจะพาคุณไปรู้จักกับ "คัมภีร์พิชัยสงคราม" ของซุนวู ตำราที่ทำให้การทำสงครามดูเหมือนการเล่นเกม Mobile Legends แต่มีเลือดจริงๆ! เตรียมตัวให้พร้อม เราจะพาคุณไปผจญภัยในดินแดนแห่งกลยุทธ์ที่จะทำให้คุณได้ความรู้และอยากไปตีเมืองไปพร้อมๆ กัน
.
ซุนวู หรือที่รู้จักกันในนาม "ซุนจื๊อ" ในภาษาจีน เป็นนักการทหารและนักยุทธศาสตร์ชาวจีนที่มีชีวิตอยู่ในช่วงยุคชุนชิว ราว 544-496 ก่อนคริสตกาล แต่กลยุทธ์ของเขายังใช้ได้ดีจนถึงทุกวันนี้
.
ซุนวูเขียน "คัมภีร์พิชัยสงคราม" หรือ "The Art of War" ซึ่งเป็นตำราที่ว่าด้วยยุทธศาสตร์และกลยุทธ์ทางทหาร แต่ไม่ต้องกลัวว่าจะน่าเบื่อเหมือนคู่มือประกอบเฟอร์นิเจอร์ IKEA เพราะการศึกษาศาสตร์นี้สนุกราวกับการดูซีรีส์จีนย้อนยุค
.
.
---------------------------
.
ห้าปัจจัยพื้นฐานและเจ็ดองค์ประกอบ
.
ซุนวูเริ่มต้นด้วยการอธิบายถึงห้าปัจจัยพื้นฐานและเจ็ดองค์ประกอบที่ต้องพิจารณาก่อนเข้าสู่สงคราม ฟังดูเหมือนสูตรอาหารลับที่ต้องใช้ส่วนผสมพิเศษ 12 อย่าง แต่แทนที่จะได้ก๋วยเตี๋ยวอร่อย คุณจะได้ชัยชนะในสงคราม
.
ห้าปัจจัยพื้นฐานในการทำสงคราม
.
1. 道 (Tao) - ทาง: ความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันของประชาชนกับผู้นำ
เปรียบเสมือน ความเข้าใจระหว่างพ่อครัวกับลูกค้า (แต่อย่าให้ลูกค้าเข้าครัวล่ะ)
.
2. 天 (Tian) - ฟ้า: สภาพอากาศและฤดูกาล
เปรียบเสมือน การปรับเมนูตามฤดูกาล
.
3. 地 (Di) - ดิน: ภูมิประเทศ
เปรียบเสมือน ทำเลที่ตั้งร้าน ถ้าอยู่ข้างโรงพยาบาล ก็เตรียมเมนูเพื่อสุขภาพไว้เลย
.
4. 将 (Jiang) - แม่ทัพ: คุณภาพของผู้นำ
เปรียบเสมือน ฝีมือของเชฟ
.
5. 法 (Fa) - กฎ: ระเบียบวินัยและการบริหารจัดการ
เปรียบเสมือน กฎระเบียบของร้าน
.
.
----------------------
.
เจ็ดองค์ประกอบในการวิเคราะห์สถานการณ์
.
1. ใครมีความได้เปรียบทางด้านศีลธรรมมากกว่า?
เปรียบเสมือน ร้านไหนใช้วัตถุดิบคุณภาพดีและไม่เอาเปรียบลูกค้า
.
2. ใครมีแม่ทัพที่เก่งกว่า?
เปรียบเสมือน ร้านไหนมีเชฟที่มีฝีมือและความคิดสร้างสรรค์มากกว่า
.
3. ใครได้เปรียบในเรื่องดินฟ้าอากาศและภูมิประเทศ?
เปรียบเสมือน ร้านไหนมีบรรยากาศและทำเลที่ดีกว่า
.
4. ใครมีระเบียบวินัยที่เข้มงวดกว่า?
เปรียบเสมือน ร้านไหนมีการบริการที่รวดเร็วและแม่นยำ
.
5. ใครมีกองทัพที่แข็งแกร่งกว่า?
เปรียบเสมือน ร้านไหนมีทีมงานที่เข้มแข็งและอุปกรณ์ครัวที่ครบครัน
.
6. ใครมีทหารที่ได้รับการฝึกฝนมาดีกว่า?
เปรียบเสมือน ร้านไหนมีพนักงานที่ได้รับการอบรมมาอย่างดี
.
7. ใครมีระบบการให้รางวัลและการลงโทษที่เที่ยงธรรมและสม่ำเสมอ?
เปรียบเสมือน ร้านไหนมีระบบการประเมินผลงานและการให้รางวัลที่ยุติธรรม
.
ซุนวูบอกว่า ถ้าคุณวิเคราะห์ปัจจัยเหล่านี้ได้อย่างแม่นยำ คุณก็จะรู้ว่าใครจะชนะสงคราม... หรืออย่างน้อยก็รู้ว่าควรจะเปิดร้านอาหารยังไงให้ประสบความสำเร็จ
.
.
-------------------------
.
กลยุทธ์การโจมตี
.
1. ชนะด้วยกลยุทธ์ : "การรบร้อยครั้งชนะร้อยครั้งไม่ใช่สิ่งที่ดีที่สุด การไม่สู้เลยแล้วชนะต่างหากคือสิ่งที่ดีที่สุด!" -
ซุนวูเน้นย้ำว่า การชนะโดยไม่ต้องสู้เป็นชัยชนะที่ยิ่งใหญ่ที่สุด ฟังดูเหมือนคำแนะนำจากเพื่อนขี้เกียจที่บอกว่า "นอนอยู่บ้านดีกว่าไปเที่ยวนะ ประหยัดตังค์ด้วย"
.
2. รู้เขารู้เรา: "รู้เขารู้เรา รบร้อยครั้งชนะร้อยครั้ง" - ไม่ใช่แค่รู้ว่าเพื่อนชอบกินอะไร แต่ต้องรู้ว่าเขาแพ้อาหารอะไรด้วย จะได้ไม่ต้องเรียกรถพยาบาลกลางมื้อ
.
3. หลอกล่อศัตรู: "เมื่อเข้มแข็ง จงแสร้งทำเป็นอ่อนแอ เมื่ออ่อนแอ จงแสร้งทำเป็นเข้มแข็ง" - เหมือนตอนที่คุณแกล้งทำเป็นไม่รู้เรื่องคอมพิวเตอร์ เพื่อให้เพื่อนมาช่วยทำงานให้
.
4. จู่โจมจุดอ่อน: "น้ำไหลตามช่องทางที่ง่ายที่สุด ทหารโจมตีจุดที่อ่อนแอที่สุด" – เหมือนการเลือกเข้าคิวชำระเงินที่สั้นที่สุดในซูเปอร์มาร์เก็ต แต่อย่าลืมดูว่ามีคนรถเข็นเต็มคันอยู่ข้างหน้าไหม
.
5. ปรับตัวตามสถานการณ์: "กองทัพเหมือนน้ำ น้ำไหลหนีที่สูงลงที่ต่ำ กองทัพหลีกเลี่ยงที่แข็งแกร่งโจมตีที่อ่อนแอ" - เปรียบเสมือน ซึเนโอะเลือกรังแกโนบิตะแทนที่จะรังแกไจแอนท์
.
.
------------------------
.
การใช้จารชน (ศิลปะแห่งการแอบดูที่ชอบธรรม)
.
ซุนวูให้ความสำคัญกับการใช้จารชนมาก เพราะข้อมูลคือกุญแจสู่ชัยชนะ (และกุญแจสู่การรู้ว่าร้านไหนลดราคาวันไหน)
.
"การใช้จารชนมี 5 ประเภท: จารชนท้องถิ่น จารชนภายใน จารชนสองหน้า จารชนที่ต้องตาย และจารชนที่อยู่รอด"
.
1. จารชนท้องถิ่น: คนในพื้นที่ที่เราจ้างมา - เหมือนเพื่อนที่รู้ว่าร้านไหนในตลาดนัดขายของอร่อยและถูก
.
2. จารชนภายใน: คนของศัตรูที่เราจ้างมา - คล้ายๆ กับการมีเพื่อนทำงานในร้านชานมไข่มุกที่คอยบอกโปรโมชั่นลับๆ
.
3. จารชนสองหน้า: จารชนของศัตรูที่เรากลับตัวกลับใจมาเป็นของเรา - เหมือนเพื่อนที่แอบบอกคุณว่างานเซอร์ไพรส์วันเกิดที่เพื่อนๆ จัดให้คุณจะจัดวันไหน
.
4. จารชนที่ต้องตาย: จารชนที่แพร่ข่าวลวงให้ศัตรู - คล้ายกับการโพสต์รูปอาหารจานที่คุณไม่ได้สั่งใน Instagram เพื่อให้เพื่อนอิจฉา
.
5. จารชนที่อยู่รอด: จารชนที่กลับมารายงานข่าว - เหมือนเพื่อนที่ไปแอบชิมร้านใหม่แล้วกลับมาเล่าให้ฟังว่าอร่อยไหม ควรไปกินมั้ย
.
"ของขวัญและรางวัลใช้จ้างจารชน ความเมตตาและความกรุณาใช้จัดการจารชน" - คำคมจากซุนวู
.
.
--------------------
.
การวางแผนการรบ
.
ซุนวูเน้นย้ำความสำคัญของการวางแผนอย่างรอบคอบก่อนการรบ เขาบอกว่า:
.
"ผู้ที่ชนะในการรบทุกครั้งไม่ใช่ผู้ที่เก่งกาจ การวางแผนก่อนการรบต่างหากที่นำมาซึ่งชัยชนะ" - ซึ่งฟังดูเหมือนคำแนะนำของติวเตอร์ก่อนสอบเข้ามหาวิทยาลัย
.
ซุนวูแนะนำให้พิจารณาปัจจัยต่างๆ ดังนี้:
.
1. การคำนวณ: วิเคราะห์ทรัพยากรและกำลังพล
.
2. การประมาณการ: ประเมินจุดแข็งจุดอ่อนของทั้งสองฝ่าย
.
3. การคัดเลือก: เลือกทหารที่เหมาะสมกับภารกิจ
.
4. การฝึกฝน: เตรียมพร้อมกองทัพให้แข็งแกร่ง
.
5. โครงสร้างการบังคับบัญชา: จัดระเบียบกองทัพให้มีประสิทธิภาพ
.
.
-----------------------
.
การปรับตัวตามสถานการณ์ ให้ยืดหยุ่นกว่าโยคะ แต่ไม่ต้องใส่กางเกงรัดรูป
.
ซุนวูแนะนำวิธีการปรับตัวในสถานการณ์ต่างๆ:
.
1. เมื่อล้อมศัตรู ต้องเหลือช่องทางหนี: ไม่งั้นศัตรูจะสู้อย่างบ้าคลั่ง
.
2. อย่ารบกับทหารที่หมดทางเลือก: พวกเขาจะสู้อย่างถึงที่สุด
.
3. ทำให้ศัตรูประมาท แล้วโจมตีเมื่อไม่ทันตั้งตัว คล้ายกับการชวนเพื่อนมากินข้าว แล้วบอกว่าวันนี้เลี้ยงเอง (แต่ลืมกระเป๋าสตางค์)
.
4. รู้จักจังหวะในการถอย: บางครั้งการถอยคือการเดินหน้า เหมือนการถอยออกจากคิวร้านดังเมื่อเห็นว่ารออีกชั่วโมงกว่าจะได้กิน แล้วไปกินร้านข้างๆ ที่ไม่ต้องต่อคิวดีกว่า
.
.
-------------------------
.
ตำรากลศึกสามสิบหกประการ (The Thirty-Six Stratagems)
.
1. หมานเทียน กว้อ ไห่ (Mán tiān guò hǎi) - ลวงฟ้าข้ามทะเล (Deceive the heavens to cross the sea)
ปิดบังเจตนาที่แท้จริงด้วยการหลอกลวงอย่างแยบยล
.
2. เหวย เหวย จิ้ว จ้าว (Wéi Wèi jiù Zhào) - ล้อมเว่ยช่วยจ้าว (Besiege Wei to rescue Zhao)
โจมตีจุดอ่อนของศัตรูเพื่อบรรลุเป้าหมายที่แท้จริง
.
3. เจี้ย เตา ซา เหริน (Jiè dāo shā rén) - ยืมมีดฆ่าคน (Kill with a borrowed knife)
ใช้ทรัพยากรของผู้อื่นเพื่อบรรลุเป้าหมายของตน
.
4. อี้ อี้ ไต้ เหลา (Yǐ yì dài láo) - ใช้ความสบายรอความเหนื่อย (Wait at ease for the labored enemy)
รักษากำลังไว้ในขณะที่ศัตรูอ่อนล้า
.
5. ฝู่ ตี้ โชว ซิน (Fǔ dǐ chōu xīn) - ชักฟืนใต้หม้อ (Take the firewood from under the pot)
ทำลายแหล่งทรัพยากรของศัตรู
.
6. กวน เหมิน จั้ว เจย (Guān mén zhuō zéi) - ปิดประตูจับขโมย (Catch the thief before closing the door)
ปิดทางหนีทีไล่ก่อนจู่โจม
.
7. เซิง ตง จี ซี (Shēng dōng jī xī) - เสียงทิศตะวันออก โจมตีทิศตะวันตก (Make a sound in the east, then strike in the west)
สร้างการเบี่ยงเบนความสนใจก่อนโจมตีจุดสำคัญ
.
8. อัน ตู๋ เฉิน ชาง (Àn dù Chén Cāng) - แอบข้ามเฉินชาง (Secretly cross the Chen Cang)
ปฏิบัติการลับโดยไม่ให้ศัตรูรู้ตัว
.
9. เหม่ย เหริน จี้ (Měi rén jì) - กลอุบายนางงาม (Beauty trap)
ใช้สิ่งล่อใจเพื่อทำให้ศัตรูตกหลุมพราง
.
10. ฝ่าน เจี้ยน จี้ (Fǎn jiàn jì) - กลยุทธ์สายลับซ้อนสายลับ (Turn the spy against the enemy)
ใช้การหลอกลวงซ้อนการหลอกลวงเพื่อเอาชนะศัตรู
.
11. คู่ โร่ว จี้ (Kǔ ròu jì) - กลยุทธ์ทรมานตัวเอง (Inflict injury on oneself to win the enemy's trust)
สร้างความเชื่อใจด้วยการแสดงความเสียสละ
.
12. ซุ่น โส่ว เชียน หยาง (Shùn shǒu qiān yáng) - ฉวยโอกาสขโมยแกะ (Steal a goat along the way)
ฉวยโอกาสเพื่อผลประโยชน์เล็กๆ น้อยๆ ระหว่างทาง
.
13. ต้า เฉ่า จิง เสอ (Dǎ cǎo jīng shé) - ตีหญ้าให้งูตกใจ (Beat the grass to startle the snake)
สร้างสถานการณ์เพื่อให้ศัตรูเผยตัว
.
14. เจี้ย ซือ ฮวน หุน (Jiè shī huán hún) - ยืมศพคืนวิญญาณ (Borrow a corpse to resurrect the soul)
ฟื้นฟูสิ่งที่ตายไปแล้วด้วยวิธีใหม่
.
15. เตี้ยว หู่ หลี่ ซาน (Diào hǔ lí shān) - ล่อเสือออกจากภูเขา (Lure the tiger out of the mountain)
ดึงศัตรูออกจากที่มั่นเพื่อโจมตี
.
16. อวี๋ ฉิน กู้ จ่ง (Yù qín gù zòng) - ปล่อยเหยื่อเพื่อจับเหยื่อ (Let the enemy off in order to catch him)
ปล่อยศัตรูไปชั่วคราวเพื่อชัยชนะในระยะยาว
.
17. เพา จวน อิ้น อวี๋ (Pāo zhuān yǐn yù) - ขว้างอิฐนำหยก (Toss out a brick to get a jade gem)
ใช้สิ่งมีค่าน้อยเพื่อแลกกับสิ่งที่มีค่ามากกว่า
.
18. ฉิน เจย ฉิน หวง (Qín zéi qín wáng) - จับโจรต้องจับหัวหน้า (Capture the ringleader to catch the bandits)
กำจัดแกนนำเพื่อทำลายองค์กรศัตรู
.
19. ฉือ ซื่อ ตู้ ฉี (Chāi shí dòu qì) - ถอนหินทำลายกองทัพ (Remove the firewood from under the cauldron)
ทำลายปัจจัยสนับสนุนของศัตรู
.
20. ฮุ่น สุ่ย โม่ อวี่ (Hún shuǐ mō yú) - จับปลาในน้ำขุ่น (Fish in troubled waters)
ฉวยโอกาสจากสถานการณ์วุ่นวาย
.
21. จิน เว่ย ถัว เพี่ย (Jīn wēi tuō pí) - จันทร์คล้อยลอกคราบจักจั่น (Slough off the cicada's golden shell)
ถอนตัวอย่างแนบเนียนโดยทิ้งร่องรอยลวงไว้
.
22. กวน เหมิน ล่า หู (Guān mén lā hǔ) - ปิดประตูจับเสือ (Shut the door to catch the tiger)
ปิดล้อมศัตรูก่อนโจมตี
.
23. เหลียน เซี่ยน เหวย เสียว (Lián xiān wéi miù) - ผูกมิตรกับประเทศไกล โจมตีประเทศใกล้ (Befriend a distant state while attacking a neighboring one)
สร้างพันธมิตรเพื่อโดดเดี่ยวศัตรู
.
24. เจี้ย เตา กว้อ เฉียง (Jiǎ dào guò qiáng) - ยืมทางผ่านเพื่อโจมตี (Borrow the road to conquer Guo)
ใช้ความไว้วางใจของพันธมิตรเพื่อโจมตีศัตรู
.
25. เทา ไท่ ฮวน ยง (Tāo tāi huàn zōng) - ขโมยคานเปลี่ยนเสา (Steal the beams and swap the pillars)
แทนที่อำนาจโดยไม่เปลี่ยนแปลงภายนอก
.
26. ชื่อ ซู เมา โจว (Zhǐ shù mào zhòu) - ชี้ต้นหม่อนด่าต้นละหุ่ง (Point at the mulberry tree to curse the locust tree)
วิจารณ์ทางอ้อมเพื่อส่งสารถึงเป้าหมายที่แท้จริง
.
27. ฉว่าน ฉี่ เหว่ย ไฉว (Jiǎ chī dài kuáng) - แกล้งบ้าเพื่อรักษาตัวรอด (Feign madness but keep your balance)
แสร้งทำเป็นอ่อนแอเพื่อหลีกเลี่ยงภัย
.
28. อี่ อี้ ตี เหลา (Yǐn dǐ shàng lóu) - ล่อให้ขึ้นหลังคาแล้วเอาบันไดออก (Lure the enemy onto the roof, then take away the ladder)
ล่อศัตรูเข้าสู่กับดักแล้วตัดทางถอย
.
29. ฮวา เซวีย เกิ้ง จื่อ (Huā shù jiāo zhī) - ประดับต้นไม้ด้วยดอกไม้ปลอม (Deck the tree with false blossoms)
สร้างภาพลวงตาเพื่อหลอกศัตรู
.
30. เฟาน เค่อ เหวย จู (Fān kè wéi zhǔ) - ทำให้แขกกลายเป็นเจ้าบ้าน (Host and guest switch roles)
พลิกสถานการณ์ให้ได้เปรียบ
.
31. หมี่ มี่ จิ้ง เหริน (Měi rén jì) - กลยุทธ์สาวงาม (Beauty trap)
ใช้เสน่ห์และการล่อลวงเพื่อทำลายศัตรู
.
32. คง เฉิง จี้ (Kōng chéng jì) - กลยุทธ์เมืองว่างเปล่า (Empty fort strategy)
ใช้การหลอกลวงเพื่อทำให้ศัตรูสับสนและถอยทัพ
.
33. เระ จิ้น จี้ (Fǎn jiàn jì) - กลยุทธ์สายลับซ้อนสายลับ (Turn the enemy's spies)
ใช้สายลับของศัตรูเพื่อประโยชน์ของตน
.
34. คู่ โร่ว จี้ (Kǔ ròu jì) - กลยุทธ์ทรมานตัวเอง (Self-torture strategy)
ยอมเจ็บตัวเพื่อสร้างความไว้วางใจ
.
35. เลี่ยน ฮวน จี้ (Lián huàn jì) - กลยุทธ์พันธมิตรซ้อนพันธมิตร (Stratagem of linked stratagems)
ใช้กลยุทธ์หลายอย่างต่อเนื่องกัน
.
36. เสียว ยวี้ ซ่าง ซัว (Zǒu wéi shàng cè) - วิ่งหนีเป็นยุทธวิธีที่ดีที่สุด (If everything else fails, retreat)
ถอยทัพเพื่อรักษากำลังไว้สู้ในวันหน้า
.
.
-------------------------
.
คัมภีร์พิชัยสงครามของซุนวูไม่ได้ใช้ได้แค่ในสนามรบเท่านั้น แต่ยังประยุกต์ใช้ได้ในชีวิตประจำวันอีกด้วย ไม่ว่าจะเป็นการเจรจาต่อรองราคาในตลาด การวางแผนปาร์ตี้สุดเซอร์ไพรส์ หรือแม้แต่การพยายามชนะใจครอบครัวแฟน
.
แต่ถ้าคุณอ่านมาถึงตรงนี้แล้วยังไม่เข้าใจอะไรเลย... ยินดีด้วย! คุณกำลังปฏิบัติตามคำสอนของซุนวูที่ว่า "ให้แสร้งอ่อนแอ เมื่อแข็งแกร่ง" ได้อย่างสมบูรณ์แบบนั่นเองครับ
.
.
.
.
#SuccessStrategies #ArtofWar #SunTzu
บทความโดย Pond Apiwat Atichat เจ้าของเพจ SuccessStrategies
.